чанбар — [چنبر] 1. доира, ҳалқа, ҳар чизи доирашакл ва ҳалқамонанд; чанбари зулф ҳалқаи зулф; чанбар кардан доирашакл кардан, ҳалқа кардан; чанбари ханҷар чанбаре, ки дар тарафи дохилии он ханҷарҳо гузошта мешуд ва дорбозону чашмбандон аз он мегузаштанд;… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
чавгон — I [چوگان] 1. чӯбдастаи саркаҷ, ки бо он дар чавгонбозӣ гӯйро мезананд 2. бозии чавгон, бозии гӯй ва чавгон, чавгонбозӣ 3. маҷ. хамида, дуто, кӯж, мунҳанӣ 4. чӯбе, ки бо он нақора, дуҳул мезананд, чӯбдасти дуҳулнавозӣ ва нақоразанӣ: чавгони табл 5 … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
кор — I [کار] 1. асоси замони ҳозира аз коштан, киштан ва коридан 2. ҷузъи пасини калимаҳои мураккаб ба маъноҳои коранда ва кишткунанда: ғаллакор, пахтакор, риёкор, хилофкор… II [کار] 1. амалиёти табдил ёфтани як шакли энергия ба шакли дигар, амал 2.… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
сарв — [سرو] 1. дарахти махрутишакли сӯзанбарги ҳамешасабзи рости баланд 2. маҷ. аз қомати рости мавзун (сифати маҳбуба); сарви озод а) сарви баланду боло; б) киноя аз ёри хушқад; сарви равон киноя аз ёри хушқаду қомат, хушрафтор; сарви хиромон киноя аз … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
гавҳар — [گوهر] 1. ба ақидаи қадимиён дуррест, ки гӯё аз қатраи борони дар даҳони садаф афтода тадриҷан ба вуҷуд меомадааст, марворид, умуман санги қиматбаҳо, гуҳар, ҷавҳар 2. фалс. асл, зот, асли ҳар чиз, ҷавҳар 3. маҷ. фарзанд: гавҳари шоҳ; гавҳари… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
қалам — I [قلم] а 1. афзорест найин, чӯбин ё филизӣ, ки ба воситаи он хат менависанд, хома, килк; қалами абрӯ қалами махсус барои ороиши абрӯи занон; қалами мӯин ниг. мӯ(й)қалам; қалами нақшакашӣ қалами филизӣ, ки нӯги дулабаи он ғафсу борик карда… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
лаб — [لب] 1. канори берунии атрофи даҳони одам ва баъзе ҳайвонҳо, ки дандонҳоро мепӯшонад: лаби боло, лаби поин, лаби тунук, лаби ғафс, лаби гулгун, лаби майгун, лаби пурханда, лаби хандон, лаби ҷонбахш, кунҷи лаб, лабро пок кардан, лабони касе ба… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
моҳ — (маҳ) [ماه // مه] 1. радифи наздик тарини Замин, ки даври он мегардад ва аз акси нури Офтоб тобон аст, қамар; моҳи дуҳафта а) моҳи чордаҳ, бадр; б) киноя аз рӯи зебо, чеҳраи хушрӯи маҳбуба; моҳи мунир моҳи тобон, моҳи равшан; моҳи нав а) ҳилол;… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
назар — [نظر] а 1. нигоҳ, дид; назар андохтан (афкандан) нигоҳ кардан; аз назар гузаронидан (чизеро, ҷоеро); назараш афтидан дида мондан (касе, чизеро); назар давонидан тез нигоҳ кардан; назар гузарондан; назар дӯхтан бо диққат нигоҳ кардан; назар кардан … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
оина — I [آئينه] 1. шишаи пушташ сирдавонда, ки сурати чизҳоро дар худ акс мекунад, миръот 2. гуфт. шиша 3. гуфт. тиреза 4. адш., маҷ. дил, қалб 5. адш., маҷ. дили соф ◊ оинаи гетинамой асот. оинаи Искандарӣ, оинаи ҷаҳоннамо; оинаи ёд киноя аз хотира;… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ